• انتقاد بی موقع و بیجا

انتقاد سازنده در زمان و مکان مناسب و مساعد اتفاق می‌افتد. هنگام دلخوری و اختلاف، در رابطه زناشویی و یا زمانی که همسرتان آمادگی یا انتظار شنیدن جملات سرد شما را ندارد، هرگز انتقاد نکنید... طرح انتقاد در چنین شرایطی نتایج معکوسی به بار می‌آورد یا حتی می‌تواند بسیار مخرب و آسیب‌زا باشد... مثلا، به جای آن که پیش مادرتان به همسرتان بگویید"خیلی دلخورم، فکر نمی‌کردم این طور رفتار کنی، چرا چنین کردی؟! و..".، صبر کنید تا فرصت مناسبی پیش بیاید؛ سپس در جمع دونفره ، ناراحتی و دلخوری‌تان را ابراز کنید...

• انتقاد از نوع مقایسه؛ ممنوع

سرزنش و مقایسه، ازجمله روش‌های مضر در بیان انتقاد یا اظهار خواسته‌هاست... سرزنش همسر یا مقایسه مدام او با همسر سابق یا همسر دیگران، مانند آفتی است که نه‌تنها بتدریج از درون، زندگی‌تان را پوک و شکننده می‌کند، بلکه ثمری نیز جز کاهش اعتماد به نفس، از بین رفتن صمیمیت عاطفی، لجاجت، سوءظن و گاه در شدیدترین حالت کینه و خشم نخواهد داشت... به‌جای مقایسه‌های نابجا و گاه حتی ناعادلانه، که نتیجه‌ای مساعد هم به دنبال ندارد، تلاش کنید همسرتان را بشناسید... پستی بلندی‌های شخصیتش را درک کنید... از علایقش آگاه شوید... زبان گفت‌وگوی مفید با او را شناسایی کنید و... بی‌شک با کسب شناخت کامل، می‌توانید درباره آنچه که مدنظر شماست با او صحبت کنید... مثلا، به‌جای آن‌که بگویید: "همسر فلانی، بسیار مدبر و داناست، اما تو چی؟!..." بگویید: "من به مدیریت تو اعتماد دارم، اما یقین دارم می‌توانی بهتر از این هم عمل کنی، مثلا اگر برای حل مساله این چنین می‌کردی... بهتر نبود؟"

• انتقاد تنها در حد کلام

گاهی لازم است از موضع انتقاد کلامی خود کنار بروید و به جای آن عملا و به صورت کاملا رفتاری، نیازها، انتظارات و تمایلات یا هر آنچه را که می‌خواهید ابراز کنید.... مثلا به‌جای این که بگویید "من هر روز باید بگویم لوله آب خراب است"سعی کنید مقدمات لازم برای انجام کارها را فراهم آورید، مثلا خودتان از یک تعمیرکار بخواهید شیرآبتان را تعمیر کند....
ادامه دارد...

سمیه موسوی...دانشجوی دکتری مشاوره خانواده